Έρευνα: Παιδική Διατροφή

Ερευνητική Δραστηριότητα στον τομέα της Παιδικής Διατροφής στην Ελλάδα

 

Παρακολούθηση διατροφικών συνηθειών και εξέλιξη σωματότυπου παιδιών Δημοτικού.

 

Εκπαιδευτήρια Καίσαρη 2017 ΣΤ΄ Δημοτικού και ΤΕΛΟΣ της μελέτης.

 

 

Με την 6η φάση (2017) ολοκληρώθηκε η μελέτη μαθητών Δημοτικού των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη σχετικά με ανθρωπομετρικά δεδομένα, συνήθειες διατροφής και αθλητικές δραστηριότητες.

 

Οι 23 συμμετέχοντες (14 από το 1ο τμήμα και 9 από το 2ο τμήμα), 12 κορίτσια & 11 αγόρια παρακολουθούνται από το 2012.

 

Συνολικά συμπεράσματα 6ετίας:

 

Τα αποτελέσματα της εξέλιξης του ύψους ήταν εξαιρετικά με την πλειοψηφία των αγοριών και των κοριτσιών να βρίσκεται σε επίπεδα πάνω από τον μέσο όρο, εκτός από 1 αγόρι και 2 κορίτσια.

 

Διάγραμμα 1: Κορίτσια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία    Διάγραμμα 2: Αγόρια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία

 

Τα αποτελέσματα του βάρους ήταν αρκετά καλά. Στη διάρκεια της παρακολούθησης τα περισσότερα από τα παιδιά που ήταν αρχικά σε επίπεδα παιδικής παχυσαρκίας κατάφεραν να κατέβουν κάτω από το όριο του 95ου εκατοστημορίου, εκτός από ένα.

 

Διάγραμμα 3: Κορίτσια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία            Διἀγραμμα 4: Αγόρια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία

 

Το ίδιο παρατηρήθηκε με το σωματικό λίπος, με μόνον ένα παιδί να παραμένει σε υψηλά επίπεδα πάνω από το 95ο εκατοστημόριο.

 

 Εικόνα 5: % λίπουςστα κορίτσια                                      Εικόνα 6:  % λίπουςστα αγόρια

 

Σχετικά με το κοιλιακό λίπος πολλά κορίτσια παρουσιάζουν αποθήκευση λίπους στη μέση μεγαλύτερη από το κανονικό, ενώ αυτό συμβαίνει μόνον σε 2 αγόρια.

 

 Εικόνα 7: κατανομή λίπουςστα κορίτσια                               Εικόνα 8:  κατανομή λίπους στα αγόρια

 

Η αθλητικές δραστηριότητες είναι πλούσιες.

Όλα τα παιδιά της ομάδας εξασκούν από 1 μέχρι 4 αθλήματα από 2 έως 13,5 ώρες την εβδομάδα.

 Εικόνα 9: Εϊδη αθλημάτων                                                        Εικόνα 10:  Χρονική διάρκεια άθλησης

 

 

 

Εκπαιδευτήρια Καίσαρη 2016 Ε΄ Δημοτικού.

  

Μελέτη Ε΄ Δημοτικού στα Εκπαιδευτήρια Καίσαρη

Προοπτική μελέτη (prospectivestudy) συνηθειών ζωής παιδιών δημοτικού & παρακολούθηση της εξέλιξης των σωματομετρικών στοιχείων τους μέχρι την εφηβεία.

Πραγματοποιήθηκε η 5η φάση (2016) της μελέτης μαθητών Δημοτικού των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη σχετικά με ανθρωπομετρικά δεδομένα και συνήθειες διατροφής και σωματικής δραστηριότητας.

Οι 23 συμμετέχοντες (14 από το Ε1 και 9 από το Ε2), 12 κορίτσια & 11 αγόρια παρακολουθούνται από το 2012.

 

Τα σωματομετρικά στοιχεία των παιδιών έδειξαν φέτος διατήρηση της καλής περσινής εξέλιξης.

Συγκεκριμένα:

Το ύψος είναι πάνω από το μέσο όρο στην πλειοψηφία των παιδιών.

Μόνον ένα αγόρι και ένα κορίτσι παραμένουν κάτω από τον μέσο όρο. (διαγράμματα 1 και 2) 

Διάγραμμα 1: Κορίτσια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία    Διάγραμμα 2: Αγόρια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία

 

Ο ΔΜΣ (δείκτης μάζας σώματος ή ΒΜΙ)

 

Τέσσερα παιδιά (ένα αγόρι και τρία κορίτσια) είναι παχύσαρκα, δηλαδή με ΒΜΙ πάνω από την 95η διαβάθμιση (διαγράμματα 3 και 4).

 

Διάγραμμα 3: Κορίτσια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία            Διἀγραμμα 4: Αγόρια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία

 

O μέσος όρος ΒΜΙ της ομάδας ήταν 18,3 στα αγόρια και 20,3 στα κορίτσια.

Η σωματική δραστηριότητα από αθλήματα εντός και εκτός σχολείου έχει ως εξής:

16 παιδιά κάνουν κολύμβηση, 10 τέννις και 5 αμυντικές τέχνες. Από 4 παιδιά κάνουν μπάσκετ και ποδόσφαιρο, ενώ αναφέρονται επίσης η ιστιοπλοΐα , το γυμναστήριο, ο χορός, το βόλευ, ο στίβος και το πιγκ-πογκ. (διάγραμμα 5) 

Διάγραμμα 5: Αριθμός παιδιών που αθλείται ανά κατηγορία

 

Άλλα παιδιά ειδικεύονται σε μόνον ένα άθλημα, άλλα προτιμούν την ποικιλία (από 2 έως 4).

Η διάρκεια άθλησης είναι μια σημαντική παράμετρος, και ποικίλει από 2 έως 10 ώρες εβδομαδιαίως. (διάγραμμα 6) 

Διάγραμμα 6: Διάρκεια άθλησης

 

Η γυμναστική στο σχολείο δεν λήφθηκε υπ’ όψη στον υπολογισμό της σωματικής δραστηριότητας.

Π.Ο.Υ. συνιστά τουλάχιστον 1 ώρα/μέρα μέτρια-έντονη σωματική δραστηριότητα ως επί το πλείστον αεροβικού τύπου.

Μια σημαντική παρατήρηση είναι η αρνητική συσχέτιση της διάρκειας άθλησης αφ’ ενός και σωματικού βάρους ή ποσοστού λίπους αφ’ ετέρου. (διαγράμματα 7 και 8)

Διάγραμμα 7: Διάρκεια άθλησης και σωματικό βάρος       Διἀγραμμα 8: Διάρκεια άθλησης και ποσοστό λίπους

Φυσικά υπεισέρχεται και ο παράγοντας ένταση της άσκησης κατά τη διάρκεια της άθλησης, ο οποίος είναι πολύ δύσκολο να υπολογιστεί.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όσο λιγότερη σωματική δραστηριότητα έχει ένα παιδί τόσο μεγαλύτερο είναι το σωματικό του βάρος (r=0,25) και το ποσοστό λίπους του (r= 0,32).

Συνεπώς χωρίς να παραγνωρίζεται η μεγάλη σημασία της διατροφής, φαίνεται ότι η άθληση είναι καθοριστική.

 

 Οι μετρήσεις επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο μέχρι την τελευταία τάξη του Δημοτικού, οπότε και λήγει η μελέτη.

 _____________________________________________________________________________________________________________________

 

Παρακολούθηση διατροφικών συνηθειών και εξέλιξη σωματότυπου παιδιών Δημοτικού.

Εκπαιδευτήρια Καίσαρη 2015 Δ΄ Δημοτικού.

 

Μελέτη Δ΄ Δημοτικού στα Εκπαιδευτήρια Καίσαρη

Προοπτική μελέτη (prospectivestudy) συνηθειών ζωής παιδιών δημοτικού & παρακολούθηση της εξέλιξης των σωματομετρικών στοιχείων τους μέχρι την εφηβεία.

Πραγματοποιήθηκε η 4η φάση (2015) της μελέτης μαθητών Δημοτικού των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη σχετικά με ανθρωπομετρικά δεδομένα και συνήθειες διατροφής, σωματικής δραστηριότητας και καθιστικής ζωής.

Οι 23 συμμετέχοντες (14 από το Δ1 και 9 από το Δ2), 12 κορίτσια & 11 αγόρια παρακολουθούνται από το 2012.

Τα σωματομετρικά στοιχεία των παιδιών έδειξαν φέτος:

Διατήρηση όσων αποτελεσμάτων ήταν καλά.

Σημαντικές βελτιώσεις όσων αποτελεσμάτων ήταν μέτρια τις προηγούμενες χρονιές.

Συγκεκριμένα:

Το ύψος είναι πάνω από το μέσο όρο στην πλειοψηφία των παιδιών (82%).

Μόνον ένα αγόρι και δύο κορίτσια παραμένουν κάτω από τον μέσο όρο (18%).

(διαγράμματα 1 και 2)

Διάγραμμα 1: Κορίτσια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία    Διάγραμμα 2: Αγόρια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία

 

Ο ΔΜΣ (δείκτης μάζας σώματος ή ΒΜΙ)

Παχύσαρκα παιδιά, δηλαδή με ΒΜΙ πάνω από την 95η διαβάθμιση παραμένουν μόνον δύο (ένα αγόρι και ένα κορίτσι).

Μέτριο υπέρβαρο, δηλαδή ΒΜΙ πάνω από την 85η διαβάθμιση έχουν ακόμα μόνο 3 παιδιά (ένα αγόρι και δύο κορίτσια). (διαγράμματα 3 και 4)

Διάγραμμα 3: Κορίτσια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία            Διἀγραμμα 4: Αγόρια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία

 

Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι:

Στα 6 παιδιά (25%) που είχαν τα προηγούμενα έτη μεγάλο βάρος, σωματικό λίπος & κοιλιακό λίπος, παρατηρήθηκε βελτίωση των δεδομένων στα τέσσερα εξ αυτών. Αυτό έγινε δυνατόν διότι, ενώ συνεχίστηκε η αύξηση του ύψους τους, το βάρος τους είτε αυξήθηκε με μικρότερο ρυθμό, είτε έμεινε στάσιμο, είτε μειώθηκε.

Oμέσος όρος ΒΜΙ της ομάδας ήταν 17,6 στα αγόρια και 18,2 στα κορίτσια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης του Π.Ο.Υ. του 2014 ο μέσος όρος του ΒΜΙ στα παιδιά Δ΄ Δημοτικού στην Ελλάδα είναι 19,5 στα αγόρια και 19,2 στα κορίτσια.

(WHO European Childhood Obesity Surveillance Initiative: body mass index and level of overweight among 6-9-year-old children from school year 2007/2008 to school year 2009/2010. BMC Public Health. 2014 Aug 7;14:806. Wijnhoven TM et al.)

 

NC (neck circumference) περιφέρεια τραχήλου

Ένας νέος σχετικά δείκτης παχυσαρκίας και αυξημένου λιπώδους ιστού είναι και η περιφέρεια του τραχήλου. Σε σχέση με την περιφέρεια μέσης έχει το πλεονέκτημα να μην επηρεάζεται από την κοιλιακή διάταση σε περίπτωση τυμπανισμού.

Στην Ευρώπη το 50ο εκατοστημόριο για τις ηλικίες 9,5-10,5 είναι 27,6 για τα κορίτσια και 28,8 για τα αγόρια. Το 99ο εκατοστημόριο είναι 31,1 για τα κορίτσια και 31,8 για τα αγόρια.

(Percentile reference values for anthropometric body composition indices in European children from the IDEFICS study.

Int J Obes (Lond). 2014 Sep;38 Suppl 2:S15-25. Nagy P et al.)

Στην ομάδα μας 2 αγόρια είχαν περιφέρεια τραχήλου > 31,8 και ένα κορίτσι > 31,1 (διαγράμματα 5 και 6).

 

 Διάγραμμα 5: Κορίτσια. NC σε σχέση με την ηλικία            Διἀγραμμα 6: Αγόρια. NC σε σχέση με την ηλικία

 

Είναι γενικά αποδεκτό από την βιβλιογραφία ότι οι παράγοντες που προδιαθέτουν σε παιδική παχυσαρκία είναι:

Λήψη ενεργειακά πυκνών τροφών

Λήψη αναψυκτικών

Όχι τακτικό πρωινό

Όχι τακτικά γεύματα στην ημέρα

Χαμηλή σωματική δραστηριότητα (αθλητισμός, κινητικότητα)

Καθιστικές συνήθειες (τηλεόραση, tablets, διάβασμα μαθημάτων)

Μικρή διάρκεια ύπνου

1. Φέτος προκειμένου να διερευνηθεί αν οι διατροφικές συνήθειες των παιδιών ακολουθούν τις βασικές αρχές της Μεσογειακή Διατροφής, συμπληρώθηκε το ερωτηματολόγιο KIDMED(Mediterranean Diet Quality Index in children).

Δείκτης 8 σημαίνει καλή προσήλωση στη Μεσογειακή Διατροφή, 4-7 μέτρια και < 3 κακή.

(Food, youth and the Mediterranean diet. Development of KIDMED. Public Health Nutr. 2004 Oct;7(7):931-5.Serra-Majem L, et al.)

Στον ελληνικό πληθυσμό KIDMEDscore8 είχε μόνο το 4,3% των παιδιών και KIDMEDscore χαμηλό δηλαδή 3 είχε το 46.8%.

(Very high childhood obesity prevalence and low adherence rates to the Mediterranean diet in Greek children: the GRECO study. Atherosclerosis. 2011 Aug; 217(2):525-30. Farajian P et al.)

Η ομάδα μας είχε μέσο όρο 7.

KIDMEDscore8 είχαν 35% των παιδιών και χαμηλό δηλαδή 3 είχαν μόνον δύο παιδιά. (διάγραμμα 7)

Διάγραμμα 7: Πράσινη ζώνη KIDMED score≥ 8, σημαίνει καλή προσήλωση στη Μεσογειακή Διατροφή, Κίτρινη ζώνη σημαίνει μέτρια και κόκκινη κακή

 

2. Συμπληρώθηκε ερωτηματολόγιο σχετικά με την σωματική δραστηριότητα από αθλήματα εντός και εκτός σχολείου.

Αρκετά δραστήριο θεωρείται ένα παιδί εάν έχει έντονη σωματική δραστηριότητα τουλάχιστον 1 ώρα/ημέρα.

(What proportion of youth are physically active? Measurement issues, levels and recent time trends. Br J Sports Med. 2011 Sep;45(11):859-65. Ekelund U et al.)

O Π.Ο.Υ. συνιστά τουλάχιστον 1 ώρα/μέρα μέτρια-έντονη (moderate to vigorous physical activity MVPA) σωματική δραστηριότητα ως επί το πλείστον αεροβικού τύπου.

(WHO: Global Recommendations on Physical Activity for Health. Geneva: World Health Organization; 2010)

Στην Ευρώπη μόνον 16,8% των αγοριών και 4,6% των κοριτσιών πετυχαίνουν την συνιστώμενη αυτή 1 ώρα/μέρα MVPA δραστηριότητας.

(Levelsof physical activity and sedentary time among 10- to 12-year-old boysand girls across 5 European countries using accelerometers: anobservational study within the ENERGY-project. Int J Behav Nutr Phys Act 2012, 9:34.Verloigne M, et al.)

Ο μέσος όρος σωματικής δραστηριότητας από την μελέτη ENERGYγια τα Ελληνόπουλα ήταν 190 λεπτά/εβδομάδα στα αγόρια και 139 λεπτά/εβδομάδα στα κορίτσια

(Differences in weight status and energy-balance related behaviors among schoolchildren across Europe: the ENERGY-project. PLoS One. 2012;7(4): e34742. Brug J et al.)

Η ομάδα μας είχε μέσο όρο σωματικής δραστηριότητας 292 λεπτά/εβδομάδα ή 42 λεπτά/μέρα (333 τα αγόρια & 246 τα κορίτσια), πολύ υψηλότερο του μέσου παιδιού στην Ελλάδα, αλλά παρόλα αυτά χαμηλό σε σχέση με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. (διάγραμμα 8, ιστογράμματα με γαλάζιο)

Διάγραμμα 8: Ιστογράμματα κόκκινα =καθιστικές συνήθειες, ιστογράμματα γαλάζια = σωματική δραστηριότητα, ιστογράμματα κίτρινα = dSED-PA. (copyright H. Candiloros)

 

3. Συμπληρώθηκε τέλος ερωτηματολόγιο σχετικά με τις καθιστικές συνήθειες (οθόνες + διάβασμα μαθημάτων).

Φαίνεται πως η καθιστική συμπεριφορά αποτελεί σημαντικό παράγοντα που προάγει την παχυσαρκία, ανεξάρτητο από την σωματική δραστηριότητα (η οποία προφυλάσσει) και ίσως και πιο σημαντικό από αυτή.

Η Αμερικανική παιδιατρική Ακαδημία ορίζει τον συνιστώμενο χρόνο καθιστικών συνήθειων σε 120 λεπτά/μέρα και οι Καναδικές κατευθυντήριες οδηγίες σε 90 λεπτά/μέρα.

(Association between sedentary behavior, physical activity, and obesity: inactivity among active kids. Prev Chronic Dis. 2009 Jan; 6(1): A26. Wong SL et al.)

Ο μέσος όρος καθιστικών συνηθειών από την μελέτη ENERGYγια τα Ελληνόπουλα ήταν 510 λεπτά/μέρα στα αγόρια και 526 λεπτά/μέρα στα κορίτσια, βάσει μετρήσεων με επιταχυντόμετρο (accelerometer).

(Levels of physical activity and sedentary time among 10- to 12-year-old boys and girls across 5 European countries using accelerometers: an observational study within the ENERGY-project. Int J Behav Nutr Phys Act. 2012 Mar 31;9:34. Verloigne M et al.)

Η ομάδα μας είχε μέσο όρο καθιστικών συνηθειών (οθόνες + διάβασμα μαθημάτων): 225 λεπτά/μέρα, δηλαδή 3,7 ώρες/μέρα (231 λεπτά/μέρα τα αγόρια και 219 λεπτά/μέρα τα κορίτσια), χαμηλότερο του μέσου όρου των παιδιών στην Ελλάδα, αλλά εντούτοις υψηλότερο από την διεθνώς συνιστώμενη διάρκεια. (διάγραμμα 8, ιστογράμματα με κόκκινο).

Μέχρι πρόσφατα η τηλεόραση ήταν ο βασικός παράγοντας καθιστικής συνήθειας «οθόνης». Φαίνεται ότι σιγά-σιγά παραχωρεί την θέση της στα tablets. Είναι μια λυπητερή διαπίστωση. Ο εχθρός δεν πατάσσεται, μεταλάσσεται!

Τέλος μια διαφορετική ανάγνωση των αποτελεσμάτων είναι ο υπολογισμός της διαφοράς dSED-PA του χρόνου ΚΑΘΙΣΤΙΚΗΣ δραστηριότητας μείον τον χρόνο ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ δραστηριότηταςδικής μας επινοήσεως. (διάγραμμα 8, ιστογράμματα με κίτρινο)

Όσο μεγαλύτερο είναι το εναπομείναν χρονικό διάστημα dSED-PA, τόσο χειρότερο είναι για την υγεία, γιατί σημαίνει ότι το παιδί κάθεται πολύ και ασκείται λίγο.

Αν είναι μικρό, σημαίνει ότι ασκείται σχεδόν όσο χρόνο κάθεται.

Αν είναι μηδενικό, σημαίνει ότι ασκείται ακριβώς όσο διάστημα κάθεται και

Αν είναι αρνητικό, σημαίνει ότι ο χρόνος που κάνει αθλητισμό είναι μεγαλύτερος από τον χρόνο που έχει καθιστικές δραστηριότητες.

* Οι υπολογισμοί όλων των μεγεθών έγιναν βάσει ερωτηματολογίου. Η ακρίβεια των απαντήσεων καθορίζει και την αξία των συμπερασμάτων.

 

 Οι μετρήσεις επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο μέχρι την τελευταία τάξη του Δημοτικού, οπότε και λήγει η μελέτη.

 

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Παρακολούθηση διατροφικών συνηθειών και εξέλιξη σωματότυπου παιδιών Δημοτικού.

Εκπαιδευτήρια Καίσαρη 2014 Γ΄ Δημοτικού.

 

Μελέτη Γ΄Δημοτικού στα Εκπαιδευτήρια Καίσαρη

Προοπτική μελέτη (prospective study) διατροφικών συνηθειών παιδιών δημοτικού & παρακολούθηση της εξέλιξης των σωματομετρικών στοιχείων τους μέχρι την εφηβεία.

Πραγματοποιήθηκε η 3η φάση (2014) της μελέτης μαθητών Δημοτικού των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη σχετικά με ανθρωπομετρικά δεδομένα και διατροφικές συνήθειες. Οι 24 συμμετέχοντες (15 από το Γ1 και 9 από το Γ2), 13 κορίτσια & 11 αγόρια παρακολουθούνται από το 2012.

 

Για 1η φορά φέτος παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της 3ετίας συγκριτικά

(με τρίγωνο τα κορίτσια, με κύκλο τα αγόρια, με ανοικτό χρώμα το 2012, πιο σκούρο το 2013 και ακόμα πιο σκούρο το 2014).

Σε γενικές γραμμές:

Το ύψος είναι πάνω από το μέσο όρο με ελάχιστες εξαιρέσεις.

Στα παιδιά που είχαν ήδη καταγραφεί τα προηγούμενα έτη μεγάλο βάρος, σωματικό λίπος & κοιλιακό λίπος δεν παρατηρήθηκε βελτίωση των δεδομένων.

Οι διατροφικές συνήθειες των παιδιών είναι αρκετά καλές & τα ποσοστά άθλησης παραμένουν υψηλά παρά το ότι η χρονική διάρκεια παραμονής μπροστά σε οθόνη αυξάνεται.

Αποτελέσματα ανθρωπομετρικά με λεπτομέρειες:

ΥΨΟΣ

Η ομάδα έχει εξαιρετικά αποτελέσματα.

Συνολικά 88% των περιπτώσεων (21 παιδιά) έχουν ύψος ίσο ή μεγαλύτερο του μέσου όρου και μόνον 12% (3 παιδιά) ύψος μικρότερο του μέσου όρου (εικόνες 2 & 3).

 

Εικόνα 2: Κορίτσια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία                 Εικόνα 3: Αγόρια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία

 

ΒΑΡΟΣ - ΒΜΙ

Φέτος καταγράφονται 21% παχύσαρκα άτομα (5 παιδιά) & 13% (3 παιδιά) μετρίως υπέρβαρα. Δυστυχώς οι αριθμοί δείχνουν μια χειροτέρευση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, που αφορά πρωτίστως τα κορίτσια (6 κορίτσια παχύσαρκα ή υπέρβαρα) (εικόνες 4 & 5).

 

 Εικόνα 4: Κορίτσια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία         Εικόνα 5: Αγόρια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία

 

ΛΙΠΟΣ ΣΩΜΑΤΟΣ

Συνολικά καταγράφονται 6 παιδιά (25%) με σωματικό λίπος υψηλό (>28%). Και στις 6 περιπτώσεις πρόκειται για τα πιο «βαριά» παιδιά με τον μεγαλύτερο δείκτη μάζας σώματος (εικόνες 6 & 7)

 

 Εικόνα 6: Κατανομή % λίπους στα κορίτσια                 Εικόνα 7: Κατανομή % λίπους στα αγόρια

 

ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΛΙΠΟΣ

Η περιφέρεια της μέσης (WC) είναι ένας έμμεσος αλλά καλός δείκτης του κοιλιακού λίπους, που είναι και το χειρότερο για την υγεία. Σε 33% των παιδιών (8 στα 24) η περιφέρεια της μέσης βρέθηκε μεγαλύτερη από 65 εκατοστά.

(εικόνες 8 & 9)

 

Εικ. 8: Κατανομή περιφέρειας μέσης κοριτσιών.   Εικ. 9: Κατανομή περιφέρειας μέσης αγοριών.

Συμπέρασμα: Οι δείκτες μάζας και λίπους εξακολουθούν να είναι υψηλοί σε 4 κορίτσια & 2 αγόρια (25% των υπό παρακολούθηση παιδιών)

Τα επόμενα 2-3 χρόνια μέχρι την εφηβεία, θα είναι καθοριστικά για την μακροπρόθεσμη πρόγνωση.

 

Διατροφικές συνήθειες πιο συγκεκριμένα:

Εκτός από 2 παιδιά όλα τα άλλα τρώνε πρόγευμα πριν πάνε στο σχολείο.

Δυστυχώς μόνον σε 6 περιπτώσεις (25%) περιλαμβάνεται στημένος χυμός πορτοκαλιού.

Φρούτα τρώνε καθημερινά σχεδόν όλα τα παιδιά εκτός από 3 (13%).

Γάλα δεν πίνουν καθημερινά 7 παιδιά (29%), και τα 5 από αυτά δεν τρώνε καθημερινά γιαούρτι.

Ψωμί δεν τρώνε αρκετά συχνά 8 παιδιά (33%).

Ωμά λαχανικά σε σαλάτα δεν τρώνε συχνά 7 παιδιά (30%).

Όσπρια τρώνε όλα τα παιδιά σε μικρή ποσότητα & συχνότητα εκτός από ένα, όπως & πέρσι.

Κρέας τρώνε λιγότερο από 3 φορές / εβδομάδα 2 παιδιά (8%).

Αυγά τρώνε μια ή καμία φορά / εβδομάδα 5 παιδιά (21%), όπως & πέρσι.

Ψάρι δεν τρώει ούτε 1 φορά / εβδομάδα ένα μόνο παιδί, κάτι που δείχνει βελτίωση σε σχέση με πέρσι.

 

Τρόπος ζωής- Σωματική δραστηριότητα

Ο χρόνος άθλησης είναι ικανοποιητικός με μέσο όρο 6 ώρες/εβδομάδα (2-12).

Φυσικά κάθε παιδί (όπως & κάθε άνθρωπος) έχει διαφορετική κινητικότητα στη διάρκεια της άθλησης... Έτσι η πραγματική δραστηριότητα μπορεί να εκτιμηθεί μόνο με χρήση ειδικών οργάνων μέτρησης (ποδόμετρα κ.α.)

Η κολύμβηση, το άριστο των αθλημάτων, παραμένει στην 1η θέση, με συχνότητα 79% (19 στα 24), ενώ το τένις επιλέγουν 1 στα 3 παιδιά. Ακολουθούν αμυντικές τέχνες, ποδόσφαιρο & χορός.

 

 Εικόνα 10: Αριθμός παιδιών που αθλείται ανά κατηγορία.

Η χρονική διάρκεια παραμονής μπροστά σε οθόνη δεν είναι αμελητέα... με μέσο όρο 12 ώρες / εβδομάδα (από 3 έως 25 ώρες), αποτελεί μια σκληρή πραγματικότητα του παρόντος και του μέλλοντος.

 

Εικόνα 11: Αριθμός ωρών θέασης οθόνης (με κόκκινο) & άθλησης (με γαλάζιο) ανά παιδί.

Οι μετρήσεις θα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο μέχρι την τελευταία τάξη του Δημοτικού, οπότε και λήγει η μελέτη. 

 

 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Παρακολούθηση διατροφικών συνηθειών και εξέλιξη σωματότυπου παιδιών Δημοτικού.

Εκπαιδευτήρια Καίσαρη 2013 Β΄ Δημοτικού.

 

Μελέτη Β΄ Δημοτικού στα Εκπαιδευτήρια Καίσαρη

Προοπτική μελέτη (prospectivestudy) διατροφικών συνηθειών παιδιών δημοτικού & παρακολούθηση της εξέλιξης των σωματομετρικών στοιχείων τους μέχρι την εφηβεία.

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η 2η φάση (2013) της μελέτης μαθητών της Β΄ Δημοτικού των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη σχετικά με ανθρωπομετρικά δεδομένα και διατροφικές συνήθειες.

Συμμετείχαν με την έγκριση των γονέων 24 παιδιά (15 από το Β1 και 9 από το Β2) 13 κορίτσια & 11 αγόρια.

Sequence 02Sequence 01Sequence 04Sequence 03

Σε γενικές γραμμές οι διατροφικές συνήθειες των 24 παιδιών είναι κοντά στις αρχές Μεσογειακής Διατροφής, που αποδεδειγμένα προστατεύει από καρδιοαγγειακές παθήσεις και καρκίνο.

Η αρκετά ικανοποιητική λήψη ασβεστίου & πρωτεϊνών έχει σαν αποτέλεσμα στο σύνολο των παιδιών καλή ανάπτυξη ύψους και η βρώση ωμών λαχανικών & φρούτων με βιταμίνες την αντιοξειδωτική προστασία.

Τα δεδομένα που αφορούν τις καθημερινές συνήθειες των παιδιών τέλος δείχνουν υψηλά ποσοστά άθλησης. Η χρονική διάρκεια παραμονής μπροστά σε οθόνη είναι ανομοιογενής στο υπό μελέτη δείγμα.

Πιο συγκεκριμένα.

Αποτελέσματα ανθρωπομετρικά:

 ΥΨΟΣ

Όλα τα παιδιά παρουσίασαν αύξηση ύψους.

Άλλα σημαντική (2 περιπτώσεις +15 και +10 εκατοστά), άλλα μεγάλη (+9 εκατοστά σε 5 περιπτώσεις) και τα υπόλοιπα μέτρια 8, 7 και 6 εκατοστά.

Συνολικά, μαζί με τα νεοενταχθέντα άτομα, καταγράφεται το 2013 σε 88% των περιπτώσεων (21 παιδιά) ύψος μεγαλύτερο του μέσου όρου και μόνο σε 3 παιδιά ύψος μικρότερο του μέσου όρου (Εικόνες 1 & 2).

 EIKONA 1EIKONA 2

Εικόνες 1 & 2: Κορίτσια & Αγόρια. Ύψος σε σχέση με την ηλικία

 

ΒΑΡΟΣ - ΒΜΙ

Όλα τα παιδιά εκτός από 4 (που έμειναν σταθερά) παρουσίασαν αύξηση βάρους, τις περισσότερες φορές 2-3 κιλά, όμως σε 4 περιπτώσεις > 4 κιλά.

Αυτό έχει αξία αν συσχετισθεί με «το βάρος αφετηρίας» του 2012 και με την παράλληλη εξέλιξη του ύψους ανά περίπτωση.

Ένα παιδί θεωρείται υπέρβαρο αν ο δείκτης μάζας σώματός του (ΔΜΣ= ΒΜΙ) υπερβαίνει το 85ο εκατοστημόριο του διαγράμματος και παχύσαρκο αν υπερβαίνει το 95ο.

Σύμφωνα με αυτό τον ορισμό το 2013 καταγράφονται 29% υπέρβαρα & παχύσαρκα παιδιά (3 υπέρβαρα & 4 παχύσαρκα) (Εικόνες 3 & 4).

Το παρήγορο είναι ότι σε 3 περιπτώσεις παρατηρείται επιβράδυνση της αύξησης του ΒΜΙ, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει με τον χρόνο σε φυσιολογικές αναλογίες.

Αυτή η τάση θα φανεί αν επιβεβαιώνεται το 2014 στην 3η μέτρηση.

EIKONA 3EIKONA 4

Εικόνες 3 & 4: Κορίτσια & Αγόρια. ΒΜΙ σε σχέση με την ηλικία

 

ΛΙΠΟΣ ΣΩΜΑΤΟΣ

Συνολικά καταγράφονται 6 παιδιά (25%) με σωματικό λίπος υψηλό (>28%). Και στις 6 περιπτώσεις πρόκειται για τα πιο «βαριά» παιδιά με τον μεγαλύτερο δείκτη μάζας σώματος (Εικόνες 5 & 6).

Ευτυχώς κανένα παιδί από τα 20 που είχαν μετρηθεί και το 2012 δεν παρουσίασε δυσμενή αύξηση του σωματικού λίπους, ακόμα και αν εμφάνισε αύξηση του βάρους του. Έντεκα παιδιά μάλιστα (46%) παρουσιάζουν μείωση του σωματικού λίπους.

EIKONA 10EIKONA 9

Εικόνες 5 & 6: Κορίτσια & Αγόρια. Σωματικό λίπος σε σχέση με την ηλικία

 

ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΛΙΠΟΣ

Η περιφέρεια της μέσης αντικατοπτρίζει με τον απλούστερο τρόπο το κοιλιακό λίπος, που είναι και το χειρότερο για την υγεία. Σε 25% των παιδιών η περιφέρεια της μέσης βρέθηκε μεγαλύτερη από 65 εκατοστά (Εικόνες 7 & 8).

 

Εικόνες 7 & 8: Κορίτσια & Αγόρια. Περιφέρεια μέσης σε σχέση με την ηλικία.

 EIKONA WCGEIKONA WCB

Συμπέρασμα: Όλοι οι ανθρωπομετρικοί δείκτες συγκλίνουν σε 6 περιπτώσεις, οι οποίες χρίζουν ιδιαίτερης παρακολούθησης τα επόμενα 4 χρόνια, μέχρι την εφηβεία, που είναι και τα καθοριστικά για την εξέλιξη της σωματικής κατάστασης και υγείας των παιδιών.

Διατροφικές συνήθειες:

Τα περισσότερα παιδιά τρώνε πρόγευμα πριν πάνε στο σχολείο εκτός από ένα.

Δυστυχώς μόνον σε 7 περιπτώσεις (29%) περιλαμβάνεται στημένος χυμός πορτοκαλιού (με βιταμίνη C).

Φρούτα (με βιταμίνες, αντιοξειδωτικές ουσίες & φυτικές ίνες) τρώνε καθημερινά σχεδόν όλα τα παιδιά εκτός από 5 (21%).

Γάλα (με ασβέστιο) δεν πίνουν καθημερινά 6 παιδιά (25%), και τα 5 από αυτά δεν τρώνε καθημερινά γιαούρτι.

Τα παιδιά συνήθως μιμούνται τις συνήθειες των γονέων. Είναι κρίμα που σε 14 περιπτώσεις (58% των οικογενειών) οι υποχρεώσεις της καθημερινής ρουτίνας δεν επιτρέπουν στους γονείς να τρώνε πρόγευμα μαζί με τα παιδιά...

Κατά τα άλλα:

Ψωμί δεν τρώνε καθημερινά μόνον 2 παιδιά (8%).

Ωμά λαχανικά σε σαλάτα (με βιταμίνες, αντιοξειδωτικές ουσίες & φυτικές ίνες) δεν τρώνε συχνά 5 παιδιά (21%) εκ των οποίων καθόλου 2 παιδιά (8%).

Όσπρια (με φυτικές πρωτείνες & φυτικές ίνες) τρώνε όλα τα παιδιά σε μικρή ποσότητα & συχνότητα εκτός από ένα.

Κρέας (με πρωτείνες υψηλής βιολογικής αξίας) τρώνε λιγότερο από 3 φορές / εβδομάδα 6 παιδιά (25%).

Αυγά (με πρωτείνες υψηλής βιολογικής αξίας & φωσφολιπίδια) τρώνε μια ή καμία φορά / εβδομάδα 5 παιδιά (21%).

Ψάρι (με πρωτείνες υψηλής βιολογικής αξίας & ω-πολυακόρεστα λιπαρά οξέα) δεν τρώνε ούτε 1 φορά / εβδομάδα 4 παιδιά (17%).

Τέλος, η καλή συνήθεια (από διατροφικής και κοινωνιολογικής πλευράς) της συνεύρεσης όλης της οικογένειας στο κοινό δείπνο υφίσταται μόνο σε 50% των περιπτώσεων (12 στις 24 οικογένειες).

Τρόπος ζωής- Σωματική δραστηριότητα

Τα ποσοστά άθλησης παραμένουν και φέτος υψηλά. Όλα τα παιδιά έχουν μία ή περισσότερες σωματικές δραστηριότητες.

Η κολύμβηση, το άριστο των αθλημάτων, ευτυχώς διατηρεί την 1η θέση, αφού 79% των παιδιών (19 στα 24) την προτιμούν (Εικόνα 9).

EIKONA 6

Εικόνα 9: Αριθμός παιδιών που αθλείται ανά κατηγορία.

Τέλος, η χρονική διάρκεια παραμονής μπροστά σε οθόνη είναι ανομοιογενής και δεν επιτρέπει στατιστικά συμπεράσματα.

Επισημάνσεις και συστάσεις στους γονείς έγιναν όπου χρειάστηκε.

Οι μετρήσεις θα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο μέχρι την τελευταία τάξη του Δημοτικού, οπότε και λήγει η μελέτη.

 

 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 Παρακολούθηση διατροφικών συνηθειών και εξέλιξη σωματότυπου παιδιών Δημοτικού.

Εκπαιδευτήρια Καίσαρη 2012 Α΄ Δημοτικού.

K-KAISARHS-2012

Μελέτη Α΄Δημοτικού 2012

Προοπτική μελέτη (prospective study) διατροφικών συνηθειών παιδιών δημοτικού & παρακολούθηση της εξέλιξης των σωματομετρικών στοιχείων τους μέχρι την εφηβεία.

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η 1η φάση (2012) της μελέτης μαθητών της Α΄ Δημοτικού των Εκπαιδευτηρίων Καίσαρη σχετικά με ανθρωπομετρικά δεδομένα και διατροφικές συνήθειες. 
Συμμετείχαν με την έγκριση των γονέων 22 παιδιά (14 από το Α1 και 8 από το Α2).
Σε γενικές γραμμές οι διατροφικές συνήθειες των 22 παιδιών συνάδουν με τις αρχές Μεσογειακής Διατροφής, που αποδεδειγμένα προστατεύει από καρδιοαγγειακές παθήσεις και καρκίνο. Επίσης η ικανή λήψη ασβεστίου & πρωτεϊνών που φαίνεται να έχουν, τους εξασφαλίζει την ανάπτυξη ύψους και ο πλούτος βιταμινών την αντιοξειδωτική προστασία. Τα δεδομένα που αφορούν τις καθημερινές συνήθειες των παιδιών τέλος δείχνουν υψηλά ποσοστά άθλησης και λογική χρονική διάρκεια παραμονής μπροστά σε οθόνη, αποτελέσματα που θωρακίζουν τα παιδιά ενάντια στον κίνδυνο παιδικής παχυσαρκίας.

K-COLLAGE

 Πιο συγκεκριμένα.

Αποτελέσματα ανθρωπομετρικά:

Η πλειοψηφία των παιδιών βρέθηκε σε εξαιρετική σωματική κατάσταση.
1. Ως προς το ύψος:
Μόνον 2 παιδιά (9%) ήσαν σε χαμηλά επίπεδα, ενώ 7 παιδιά (32%) ήσαν πολύ υψηλότερα του μέσου όρου.
2. Ως προς το βάρος:
Μόνον 4 παιδιά βρέθηκαν σε υψηλά επίπεδα σωματικής μάζας. Εξ αυτών μόνον 2 (9%) ήσαν παχύσαρκα, ενώ τα άλλα δύο είχαν φυσιολογικά ποσοστά λίπους σώματος.
3. Η συσχέτιση δείκτη μάζας σώματος – σωματικού λίπους επιβεβαιώνει στις περισσότερες περιπτώσεις ότι όσο πιο βαρύ είναι ένα παιδί τόσο περισσότερο λίπος έχει στο σώμα του [διάγραμμα 1].

K-BMI-FM

Διάγραμμα 1. Σχέση δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ=ΒΜΙ) με το ποσοστό λιπώδους ιστού του σώματος (FM).

Αποτελέσματα συνηθειών – τρόπου ζωής:

Α. Άθληση: Δεν υπάρχει ούτε ένα παιδί που να μην αθλείται. Τα περισσότερα (55%) κάνουν ένα ή περισσότερα αθλήματα (45%), κάτι που είναι εξαιρετικά καλό. Είναι εντυπωσιακό μάλιστα ότι υπάρχουν τέσσερα παιδιά που κάνουν 3 διαφορετικά αθλήματα!  
Το άθλημα που απαντάται συχνότερα είναι η κολύμβηση (16 παιδιά, 73%), η οποία είναι και το άριστο των αθλημάτων. Ακολουθούν το τένις, το ποδόσφαιρο, και ο χορός, (από 4 παιδιά, 18%). [διάγραμμα 2].

Sports 2012

Διάγραμμα 2. Ποσοστό παιδιών που αθλείται.

Β. Ψυχαγωγία οθόνης (DVD, TV, Η/Υ):
Η θέαση κινείται σε λογικά πλαίσια από 1-2 ώρες ημερησίως. Ειδικότερα για τον Η/Υ κυμαίνεται από 1-7 ώρες την εβδομάδα. Πάντως λόγω ασάφειας των απαντήσεων δεν εξάγεται συμπέρασμα.

Αποτελέσματα διατροφικού ερωτηματολογίου:

Α. Σχετικά με το πρόγευμα:
Μόνο ένα παιδί δεν τρώει πρόγευμα από τα 22.
1. Ρόφημα
Χυμό στημένου φρούτου πίνουν μόνο 27% των παιδιών.
Το προτιμώμενο ρόφημα είναι βεβαίως το γάλα (77%), αλλά λείπει τελείως από το πρόγευμα 5 παιδιών. Ευτυχώς όμως αναπληρώνεται από βραδινό γάλα σε 2 περιπτώσεις και γιαούρτι ή τυρί στις άλλες 3.
Συνεπώς μια τουλάχιστον πηγή ασβεστίου είναι παρούσα κάποια στιγμή της ημέρας, με μεγάλες όμως διαφοροποιήσεις μεταξύ των παιδιών ως προς την ποσότητα.
2. Συνοδευτικά
Μόνο ένα παιδί δεν τρώει τίποτα (και πίνει μόνο γάλα) στο πρόγευμα.
Τα κορν φλεικς κάποιου τύπου είναι παρόντα σε 14 περιπτώσεις & το ψωμί & τα παρεμφερή προϊόντα σε 11. Σε 6 περιπτώσεις όμως (27%) λείπει κάθε πηγή δημητριακών από το πρόγευμα. Ευτυχώς και στις 6 αναπληρώνεται από το ψωμί του κολλατσιού.
Έντεκα παιδιά (50%) συνηθίζουν να τρώνε στο πρωινό κουλουράκια, ή κέικ, ή κρουασάν, προϊόντα αρκετά πλούσια σε θερμίδες.

Β. Σχετικά με το κολλατσιό:
Ευτυχώς μόνο 3 παιδιά τρώνε αποκλειστικά από το κυλικείο.
Μόνο 2 παιδιά (9%) δεν τρώνε σάντουιτς, δηλαδή στερούνται τα χρήσιμα δημητριακά του ψωμιού το ασβέστιο του τυριού (14%) και τις πρωτείνες του ζαμπόν (18%).
Εννιά παιδιά (41%) επιλέγουν συχνά στο διάλειμμα «νοστιμιές» (κέικ, μπισκότα, κουλουράκια, κρουασάν, τυροπιτάκια). 

Γ. Γενικά:
Ενώ κρέας τρώνε όλα τα παιδιά από 2-6 φορές/εβδομάδα, μόνον 6 παιδιά (27%) υπερβαίνουν την μία φορά/εβδομάδα ψάρι, κάτι που είναι κρίμα.
Όσπριο ευτυχώς τρώγουν 2 φορές/εβδομάδα τα μισά παιδιά (50%), αλλά φρέσκα λαχανικά σε σαλάτα δεν λαμβάνουν 5 παιδιά (23%), γεγονός που τα στερεί από βιταμίνες θερμο-ευαίσθητες που καταστρέφονται κατά το μαγείρεμα.
Φρούτα τρώνε όλα τα παιδιά με σχετικές διαφοροποιήσεις από 3-7 μερίδες/εβδομάδα.
Γλυκά και σοκολάτα καταναλώνονται συχνά αλλά η καταγραφή παρουσιάζει ερμηνευτικές δυσκολίες.

Επισημάνσεις και συστάσεις στους γονείς έγιναν όπου ενδείκνυτο.

Οι μετρήσεις θα επαναλαμβάνονται τακτικά μέχρι την τελευταία τάξη του Δημοτικού, οπότε και λήγει η μελέτη.

 

 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Διατροφικές συνήθεις παιδιών ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ στα ΜΕΣΟΓΕΙΑ 2004-2005.

BIOEREYNA

Σκοπός της μελέτης αυτής ήταν να διερευνήσει τις διατροφικές συνήθειες παιδιών γυμνασιακής ηλικίας στην περιοχή των Μεσογείων.

Οι γευστικές προτιμήσεις διαμορφώνονται από την βρεφική ηλικία και ολοκληρώνονται αργά αλλά σταθερά μέχρι το τέλος της εφηβικής ηλικίας. Σε αυτό συμβάλουν εξωγενείς ψυχολογικοί και πολιτισμικοί παράγοντες, αλλά και συνήθειες οικογενειακές και τοπικές.

Η διατροφή επηρεάζει σημαντικά την εκδήλωση μεταβολικών νοσημάτων, καρδιοαγγειακών νοσημάτων, αλλά και διαφόρων μορφών καρκίνου, εφόσον υπάρχει γενετική προδιάθεση.

Η πρωτοβάθμια αντιμετώπιση βασίζεται στην μελέτη των διατροφικών συνηθειών των παιδιών, όπως έχουν διαμορφωθεί την τελευταία 20ετία, επηρεασμένες από τα δυτικού τύπου πρότυπα, προκειμένου να διερευνηθούν οι δυνατότητες παρέμβασης.

Μέθοδος: Ερωτηματολόγιο με 70 προτάσεις εξέταζε για κάθε τροφή :

την αναγνωρισιμότητα,

την γευστική εμπειρία,

τον βαθμό προτίμησης βάσει κλίμακας 4 επιλογών.

Άλλες ερωτήσεις αφορούσαν την καθημερινή πρακτική προετοιμασίας του φαγητού και την σύσταση του προγεύματος.

Η έρευνα έγινε στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2004-2005 σε παιδιά γυμνασίου τριών δήμων της Ανατολικής Αττικής: Κορωπίου, Λαυρίου, Μαραθώνα.

Τα ερωτηματολόγια διανεμήθηκαν και συμπληρώθηκαν στην τάξη.

Αποτελέσματα: Αναλύθηκαν τα αποτελέσματα 515 απαντήσεων:

251 από το Κορωπί, 178 από τον Μαραθώνα και 86 από το Λαύριο.

Η αναλογία γένους ήταν: 269 αγόρια (52,2%) και 246 κορίτσια (47,8%).

Οι τρεις τάξεις συμμετείχαν με αναλογία: Α’ γυμνασίου 224 παιδιά (43.5%), Β’ γυμνασίου 158 παιδιά (30.7%) και Γ’ γυμνασίου 133 παιδιά (25.8%).

Στην προετοιμασία του φαγητού η μητέρα είναι στην συντριπτική πλειοψηφία ο βασικός παράγοντας, είτε μόνη (67.7%), είτε με συμμετοχή άλλων προσώπων, ενώ απουσία της στο μαγείρεμα δηλώθηκε μόνο σε 7.8% των οικογενειών. Διαφοροποιήσεις υπάρχουν ανάλογα με την περιοχή, με την μεγαλύτερη συμμετοχή του πατέρα να καταγράφεται στο Λαύριο (16%) και την μικρότερη στον Μαραθώνα (6%).

Η συχνότητα εστίασης εκτός οικίας είναι σημαντική (33% περισσότερες από 1 φορά/εβδομάδα) με τον Μαραθώνα να παρουσιάζει τα μεγαλύτερα ποσοστά (41%).

Διανομή φαγητού κατ’οίκον δήλωσαν ότι δεν έχουν ποτέ 17% των παιδιών, ενώ σπάνια (δηλαδή από 1 έως και 3 φορές/μήνα) 20%, μία φορά/βδομάδα 26% και πολύ συχνά (περισσότερες από 2 φορές/βδομάδα) 25%. Αυτού του είδους η διατροφή έχει πολλούς θιασώτες στο Κορωπί (56% τουλάχιστον 1 φορά /μήνα).

Η σύσταση του προγεύματος ήταν κακή σε 19% των παιδιών που δεν πίνουν γάλα ενώ άριστη, δηλαδή με γάλα και χυμό πορτοκαλιού μόνον σε 8%.

Στις υψηλότερες 12 θέσεις του καταλόγου με τα μη αναγνωρίσιμα ή άγνωστα ως γεύσεις τρόφιμα ή φαγητά ευρέθησαν 8 λαχανικά, 3 όσπρια και 2 θαλασσινά.

Στα 30 πιο αγαπημένα φαγητά των παιδιών ήταν 10 κρέατα και αλλαντικά, 5 φαγητά με τυρί και 4 τρόφιμα τηγανητά.

Στην κορυφή των απεχθειών ευρέθησαν 19 λαχανικά και 5 ψάρια ή θαλασσινά.

Τέλος η συγκριτική καταγραφή του ιδίου τροφίμου παρασκευασμένου με διαφορετικούς τρόπους, ανέδειξε μια σαφή προτίμηση για το τηγάνισμα σε σχέση με το βράσιμο.

Συμπέρασμα: Οι διατροφικές προτιμήσεις παιδιών γυμνασιακής ηλικίας στην περιοχή των Μεσογείων πολύ απέχουν από την «Μεσογειακού τύπου διατροφή», και σχεδόν ταυτίζονται με τις αμερικανικές και δυτικοευρωπαϊκές συνήθειες.

Η ανάγκη πρωτογενούς παρέμβασης στο επίπεδο της καντίνας του σχολείου, αλλά κυρίως της πληροφόρησης των γονέων καθίσταται απαραίτητη.

BIO ER KF BIO ER LF BIO ER MF